Trendy współczesnej kosmetologii
Konkurencyjność produktów kosmetycznych w decydującym stopniu zależy od innowacyjności,
polegającej na wprowadzaniu nie znanych dotąd na rynku substancji czynnych oraz zabiegów poprawiających skuteczność ich aplikacji na skórę.
Firmy prześcigają się w pomysłach, inwestują znaczne środki finansowe w tworzenie własnych laboratoriów i opracowywanie projektów badawczo-wdrożeniowych.
Na osiągnięcia kosmetologii coraz większy wpływ ma rozwój biologii molekularnej i biotechnologii. Dokonuje się ogromny postęp w metodach pozyskiwania na skalę przemysłową naturalnych składników kosmetycznych, których otrzymywanie było dotychczas nieopłacalne lub niemożliwe. Organizmy zmodyfikowane genetycznie (tzw. rekombinanty) wykorzystuje się do produkcji rozmaitych użytecznych białek stosowanych w kosmetyce, z pominięciem kosztownej i uciążliwej dla środowiska syntezy chemicznej. Opracowuje się nowe generacje substancji biologicznie czynnych z zamiarem spełnienia coraz bardziej wyszukanych oczekiwań producentów i klientów. Rozwój biologii molekularnej umożliwia stosowanie nowoczesnych metod badania kosmetyków przed wprowadzeniem ich do obrotu. Chodzi o tzw. testy alternatywne, ograniczające lub eliminujące wykorzystanie zwierząt, a tym samym pozwalające uniknąć ich cierpień. W testach alternatywnych stosuje się specjalnie spreparowane linie komórkowe, które w warunkach laboratoryjnych in vitro mogą dać odpowiedź, czy dana substancja jest bezpieczna i czy może być umieszczona w kosmetykach.
Kosmeceutyki
Termin „kosmeceutyki” został wprowadzony w końcu lat 70. ubiegłego stulecia przez amerykańskiego dermatologa Alberta Kligmana. Oznacza preparaty o cechach tradycyjnych kosmetyków i zarazem produktów farmaceutycznych, przeznaczone do miejscowego stosowania zewnętrznego. Kosmeceutyki zawierają substancje czynne o bardzo wyspecjalizowanym działaniu, które w niektórych krajach musi być potwierdzone badaniami klinicznymi, podobnie jak składniki leków. Do takich krajów należy m.in. Japonia, gdzie kosmeceutyki są prawnie uznane za odrębną kategorię preparatów, jako tzw. pseudoleki (quasi- -drugs), co nakłada na producentów szczególny reżim dbałości o bezpieczeństwo ich stosowania.
Największa grupa kosmeceutyków to preparaty do pielęgnacji skóry, czyli dermokosmetyki. Powstają z myślą o precyzyjnie określonych typach skóry bądź jej problemach. Ich receptury są tworzone przy współpracy z dermatologami, a dystrybucja prowadzona jest w aptekach. Pielęgnują skórę i wspomagają leczenie szeregu schorzeń skórnych lub dolegliwości dermatologicznych.
W skład dermokosmetyków wchodzą substancje czynne o wielokierunkowym działaniu:
- opóźniającym naturalny proces starzenia się skóry (retinoidy, kwasy owocowe, przeciwutleniacze, koenzym Q10, fitohormony, melatonina, peptydy, czynniki wzrostu, cząsteczki sygnałowe, ochrona telomerów);
- chroniącym przed promieniowaniem UVA i UVB; filtry mineralne (TiO2 i ZnO) występują w postaci zmikronizowanej, dzięki czemu są bardziej efektywne i nie pozostawiają na skórze białego filmu;
- nawilżającym skórę (składniki NMF, alkohole wielowodorotlenowe, kwas hialuronowy, stymulatory akwaporyn);
- rozjaśniającym przebarwienia skóry (hydrochinon, arbutyna, witamina C i jej pochodne);
- przeciwzapalnym (ekstrakty roślinne, np. z rumianku, z kłączy kurkumy, glicyryzyna z korzenia lukrecji, olej z nasion kolendry);
- regulującym proces rozkładu tłuszczów; stosowane w preparatach antycellulitowych (kofeina, L-karnityna, ekstrakty z alg morskich);
- uszczelniającym naczynia krwionośne, np. ekstrakty z kasztanowca;
- przeciwtrądzikowym (ekstrakty roślinne, substancje chemiczne).
Na rynku występują też kosmeceutyki przeznaczone do włosów. Włosy są tkanką martwą, pozbawioną aktywności biologicznej. Nie posiadają mechanizmów ochronnych i regeneracyjnych, a w równym stopniu jak skóra narażone są na szkodliwe działanie czynników zewnętrznych, takich jak wysoka temperatura, promieniowanie UV, farby, środki rozjaśniające, wolne rodniki zawarte w smogu. Składniki aktywne obecne w szamponach, odżywkach, maskach czy lotionach to głównie oleje roślinne, ceramidy, witaminy (np. biotyna), hydrolizaty białek o powinowactwie do keratyny oraz związki stymulujące biosyntezę keratyny. Lecznicze działanie kosmeceutyków dotyczy włosów przetłuszczających się oraz problemów z łupieżem i wypadaniem włosów. Środki takie regulują szybkość wydzielania łoju i kontrolują populację mikroorganizmów wywołujących łojotokowe zapalenie skóry głowy. Najczęściej stosuje się substancje chemiczne (pirytonian cynku, ketokonazol, climbazol, siarkę), kwasy alginowe i alkohole z alg morskich regulujące pracę gruczołów łojowych oraz ekstrakty roślinne (z kłączy tataraku, liści pokrzywy, brzozy, bylicy bożego drzewka, korzeni łopianu, ziela krwawnika, czarnej rzepy). Na uwagę zasługują też olejki eteryczne, np. lawendowy, rozmarynowy, geraniowy.
dr Elżbieta Kowalska-Wochna
więcej w Cabines nr 48
Polecamy zakupy w sklepie www.fajnekosmetyki.eu